Articles

Rifom blong Civil Jastis i mekem Vanuatu i gat “Civil Procedure Rules 2002” mo givim, long ol loia mo ol man we oli pass long Kot, wei blong wok tugeta blo kasem jastis.

Pat 1 hemi tokbaot objectif blong Rul we hemi blong mekem sua se evriwan i dil wetem ol kes folem stret wei blong hem: 

1. Kot i tritim evriwan semak
2. Mekem sua se ol man we oli kam long Kot oli no spentem tumas mani
3. Mekem sua se ol kes we oli kam long Kot oli dil wetem kwiktaem folem stret wei. 

Blong mekem se ol trifala objectif blong rul ia oli wok gud, Rul i rikwaerem Kot blong i mas kes manejem evri kes we hemi risivim. Hemia i minim nomo se Kot i mas mekem evri samting long pawa blong hem blong mekem se kes  ia i no tekem tumas taem mo helpem olgeta we oli invol long kes ia blong traem blong faenem wan solusen bifo kes i go long trael. Spos nogat be evriwan i mas disaet wanem ol issue long kes olsem evriwan i klia long hem. Kot bae i letem evriwan i save wanem blong mekem bifo deit blong trael mo letem evriwan i save wanem blong mekem blong save gat wan trael deit hariap. 

Hemia hemi tingting blong Jif Jastis, Vincent Lunabek, long taem we hemi toktok long ol loia long wan konsaltesen wokshop long namba 1 Februari, 2019. Jastis Mansfield, olsem fasiliteta blong wokshop ia hemi talem se bae hemi praod blong pat long wan Kot we i gat wan strong visen olsem. Hemi kontinu blong talem se presens blong ol Jaj long wokshop ia hemi shoem komitment mo seriousnes blong Kot. 

Jif Jastis i statem spij blong hem wetem toktok ia se i gat wan nid blong ol jaj oli wok moa long manejmen blong ol kes be blong mekem se hemi wok gud, ol loia we oli riprisentem ol klaen blong olgeta, oli mas rere taem oli kam long kes manejment blong givim tingting blong mekem se kes i progress gud. 

Wanem nao i mekem se kes manejmen i no wok gud? 

1. Fasin blong no holem taet deit blong trael 
2. Kes i tekem longtaem tumas blong go long trael
3. Kes manejmen konfrens i tekem longtaem tumas. 
4. Kes i rejista long system be oli no putum long Kot blong harem. 

Wanem ol step we yumi expectem blong Kot i tekem blong helpem ol litigen blong oli gat wan trael deit kwicktaem? 

1. Kot bae i givim deit blong trael t long fes kes manejmen konfrens. 
2. Kot bae i wok wetem ol loia blong aedentifaem ol issue long fes kes manejmen konfrens mo ol step we oli nid blong tekem blong rere from trael. Hemia bae i mekem se i nogat tumas konfrens mo bae ol litigen oli no spendem tumas mani mo mekem se Kot mo litigen i benefit long kes manejmen konfrens. 
3. Sapos i gat eni aplikesen we wan long ol litigen i wantem faelem bae hemi mas faelem bifo wan deit we Kot bae i givim blong mekem se i no afectem deit blong trael.
4. Sapos loia o litigant i mekem eni samting we i afectem deit blong trael mo oli no gat wan gufala explenesen long hem bae Kot i save panisim olgeta 
5. Kot i rere blong putum pesonel kost o narafala panisman long ol loia mo ol klaen blong olgeta sapos oli no folem oda blong Kot 
6. Kot bae i givim wan deit blong trael priperasen konfrens we hemi last konfren bifo trael. Long trael priperasen konfrens bae Kot mo loia i go tru long fael blong mekem sua se kes ia i rere nao blong go long trael. 

Wanem blong expectem long ol loia?

1. Loia i mas rere blong helpem Kot blong manejem gud kes ia mo mas save ansarem ol kwestin we Kot i gat blong mekem sua se kes ia i progess kwicktaem.
2.  Loia i mas helpem kot mo rere blong givim inaf infomesen blong ansarem ol kwestin blong Kot mo no mas holemtaet infomesen o witnis blong yusum afta agensem narafala man. Oli mas folem ol instraksen blong kot mo givim eni dokumen kwicktaem we bae i helpem Kot long taem we hemi disaetem kes.
3.  Loia i mas stap long Kot long taem. Kot i stap listim ol kes manejmen konfrens blong 30 minit. Eni loia we i let bae hemi no kat extra taem be bae hemi putum kes blong hem long haf taem we i stap spos nogat bae Kot i givim wan narafala deit blong konfrens. Sapos wan loia i no stap long konfrens bae Kot i save gohed nomo mo mekem ol oda we hemi mas mekem. Sapos wan loia o wan litigan i let o i no kam long Kot bae Kot i mekem ol oda blong kost agensem hem. 

Jij Jastis i talem i klia se 2019 hemi yia blong jastis system i jenis. Semak toktok ia hemi talem long opening blong ligel yia ia mo hemi ripitim bakenken long wokhop. Hemi klia se Jij Jastis i wantem blong Kot i wok folem visen mo missen ia long yia ia. Blong mekem se hemia i hapen, Jij Jastis i stap plan long yia ia blong tekem jastis i go long ol narafala aelan long Vanuatu we i had blong oli aksesem jastis long hem mo tijim olgeta we oli nogat loia long ol raet blong olgeta mo olsem wanem blong gat akses long Kot. Vanuatu Loa i hapi tumas blong luk ol jenis ia mo presem Jif Jastis long wok blong hem blong gat wan strong plan olsem blong Kot, ol loia mo ol pipol blong Vanuatu. 

Visen blong Kot long yia 2019

Inkrisim trast mo konfidens blong pablik

Missen blong Kot long yia 2019

Impruvum sevis we Kot i stap givimaot blong mekem se evriwan i gat akses long jastis

DISCLEMA: Hemia wan ligel spes wea yu save faenem ol besic infomesen abaot loa mo olsem wanem Kot i wok. ol infomesen ia oli no ligel advaes be oli stap blong helpem eniwan I andestanem wanem blo mekem.

YU SAVE RIDIM OL ATIKEL IA LONG BISLAMA LONG WESBAET BLONG MIFALA LONG WWW.PAWTHELAW.INFO.   

sapos yu kat eni kwestin o nidim eni clarifikesen abaot ol infomesen ia yu save raet i kam long (vanuatulaw@gmail.com) o visitim websaet blong mifala long (www.pawthelaw.info)